جستجو در مقالات منتشر شده



سمیه پیروز، محمد کریم معتمد، محمد کاوسی کلاشمی، فاطمه قربانی پیرعلیدهی،
دوره ۱، شماره ۱ - ( ۱۲-۱۴۰۲ )
چکیده

چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: ارزش غذایی بالا و کاربردهای دانه‌‌های روغنی مانند بادام زمینی در صنایع غذایی توجه به وضعیت تولید این محصولات را افزایش داده است. بادام زمینی یکی از انواع دانه‌‌های روغنی ارزشمند می‌‌باشد که از لحاظ درصد روغن و پروتئین منحصر به فرد محسوب می‌‌شود .ویژگی‌هایی نظیر کوتاه بودن دورۀ کشت، سرمایه‌گذاری اندک و درآمدزایی مناسب برای روستاییان، کشت این محصول را برای کشاورزان بسیار جذاب کرده است. این فعالیت به‌‌دلیل شرایط اقلیمی، جغرافیایی و سابقه طولانی در استان گیلان، ظرفیت‌‌‌های فراوانی برای توسعه دارد. هدف پژوهش حاضر، دستیابی به فرم تابعی تولید صحیح کشت بادام زمینی و ارزش‌‌گذاری اقتصادی نهاده‌‌های به‌‌کار رفته در فرآیند تولید این محصول است.
مواد و روش‌‌ها: پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش تحقیق، توصیفی-پیمایشی است. این تحقیق در شهرستان آستانه اشرفیه قطب اصلی تولید بادام زمینی در استان گیلان صورت گرفت. جامعۀ آماری تحقیق، ۵۰۰۰ کشاورز بادام کار شهرستان آستانه اشرفیه هستند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران معادل  ۱۱۹ نفر تعیین شد. ابزار اصلی جمع‌‌آوری اطلاعات در این تحقیق پرسشنامه بوده است. پس از تهیه لیست کشاورزان بادام‌‌کار این شهرستان با استفاده از روش نمونه‌‌گیری تصادفی ساده، داده‌‌های مورد نیاز جمع‌‌آوری شد. جهت تعیین فرم صحیح تابعی، ابتدا ۵ فرم تابعی کاب- داگلاس، ترانسندنتال، ترانسلوگ، درجه دوم و لئونتیف تعمیم‌‌یافته برآورد گردید که در پایان از بین آنها الگوی لئونتیف تعمیم‌‌یافته به‌‌عنوان الگوی برتر انتخاب شد.
یافته‌‌ها: مقدار کشش جزئی نشان داد که سموم شیمیایی بیشترین اثرگذاری و کود شیمیایی کمترین اثرگذاری را بر تغیرات عملکرد بادام زمینی دارا میباشند. نتایج حاصل از برازش تابع لئونتیف نیز این یافته را تأیید کرد که میزان به‌‌کارگیری عوامل تولید ‌‌بادام زمینی در استان گیلان در محدودۀ ناحیۀ دوم تولید قرار دارد. ارزش اقتصادی نهاده‌‌های ماشین‌‌آلات ۴۹۱۱۱۲ ریال، نیروی کار ۱۲۲۲۸۵ ریال‌‌، سموم شیمیایی ۵۳۷۴۲ ریال‌‌ و کود شیمیایی ۲۹۶۷۹ ریال محاسبه گردید. نتایج همچنین نشان داد که ارزش اقتصادی برآورد شده برای نهاده‌‌ها‌‌ی مختلف تولید تفاوت زیادی با ارزش بازاری دارند.
نتیجه‌‌گیری: هر چهار عامل تولید دارای کشش جزئی کمتر از یک می‌‌باشند که حاکی از آن است میزان به‌‌کارگیری عوامل تولید در بادام کاری بهینه بوده و بادام‌‌کاران استان گیلان در محدودۀ ناحیۀ دوم به تولید می‌‌پردازند. با توجه به مقدار کشش تولیدی قابل توجه نهادۀ ماشین‌‌آلات توصیه میگردد توسعۀ مکانیزاسیون در زراعت بادام زمینی جزء اولویت‌‌های سیاست‌‌گذاری در این استان قرار گیرد.

زینب افضلی، محمدرضا زارع مهرجردی،
دوره ۱، شماره ۱ - ( ۱۲-۱۴۰۲ )
چکیده

چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: محصول پسته در شهرستان انار از اهمیت بسزایی برخوردار بوده و نقش مهمی در اقتصاد این منطقه دارد. هدف از این مقاله تحلیل کارایی پستهکاران این شهرستان با کاربرد تکنیک تحلیل پوششی سوپرکارایی میباشد.
مواد و روشها: برای انجام مدلسازیهای مربوطه، با تکمیل پرسشنامه از ۲۵۰ پسته کار در سال زراعی ۲۰۲۰-۲۰۱۹ شهرستان انار اطلاعات لازم گردآوری شد و سپس با استفاده از تکنیک تحلیل پوششی سوپرکارایی مورد بررسی قرار گرفت.
یافته‌ها: نتایج مطالعه نشان داد که میانگین سطوح کارایی فنی در شهرستان انار با فرض بازده ثابت به مقیاس (CRS) ۰/۵۶ درصد و با فرض بازده متغیر به مقیاس (VRS) ۰/۷۲ درصد میباشد. همچنین نتایج حاصل از کارایی مقیاس حاکی از کارایی ۰/۷۴ درصد بود. نتایج حاصل از بازده نسبت به مقیاس نمونهها نیز نشان داد که حدود ۸۳ درصد باغات در حالت بازده نسبت به مقیاس صعودی عمل میکنند.
نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج حاصله استنباط میشود که نحوه مدیریت استفاده از نهادهها در باغات مورد بررسی منجر به عدم کارایی در این زمینه شده و پیشنهاد میشود با مدیریت صحیح از طریق آموزش و کلاسهای ترویجی به کشاورزان و بهرهبرداران، موجبات افزایش کارایی فراهم گردد.

 

مسعود سامیان، سعید مهرجو، شهاب بیشه سری،
دوره ۱، شماره ۲ - ( ۱۱-۱۴۰۲ )
چکیده

مقدمه و هدف: تولیدکنندگان بخش کشاورزی با ریسک‌های مختلفی مواجه هستند. گروهی از این ریسکها، ریسکهای تولیدی هستند که بر تولید یا عملکرد تولیدکننده تأثیر می‌گذارند. از جمله‌ این ریسک‌ها می‌توان به تغییرات آب­و­هوایی، بیماری‌ها، آفات و غیره اشاره نمود. گروه دوم از ریسک‌ها که اصطلاحاً به آن‌ها ریسک‌های قیمتی گفته می‌شود، برروی قیمت دریافتی تولیدکننده یا قیمت پرداختی برای نهاده تأثیر می‌گذارد و در نتیجه در قیمت‌‌ها ایجاد نوسان می‌‌کند. به گروه سوم از ریسک‌ها، ریسک‌های سیاست‌گذاری یا نهادی گفته می‌شود. تولیدکنندگان همواره با این گروه از ریسک‌ها مواجه هستند. گروه چهارم از ریسک‌ها که اصطلاحاً به آن‌ها ریسک‌های بازار گفته می‌شود، ناشی از شرایط بازار محصولات کشاورزی و کاستی زیرساخت‌های بازار است. گروه پنجم از ریسک‌‌هایی که دولت باید تدابیر لازم را برای مواجهه با آن‌ها بیاندیشد، ریسک‌های سلامت یا بهداشت است. در این‌جا، منظور بهداشت و سلامت مصرف‌کننده نیست بلکه بهداشت و سلامت خود تولیدکننده است. چرا که تولیدکننده به‌عنوان یک انسان خود بخشی از عملیات تولید را انجام می‌دهد که در بسیاری از مواقع جانشینی ندارد. سیاست‌‌ها و ابزارهای قیمتی، شامل ابزارهایی هستند که متغیر سیاستی هدف آن‌ها، حمایت از قیمت دریافتی تولیدکننده برای محصول تولیدی و یا قیمت پرداختی برای نهاده‌‌‌‌های مورداستفاده در تولید است. این مقاله به ­دنبال بررسی تأثیر سیاست‌‌های قیمتی بر الگوی کشت بهینه در دشت‌‌ کبودرآهنگ می‌‌باشد.
مواد و روش‌ها: در این پژوهش جهت بررسی تأثیر سیاست‌‌های قیمتی از رهیافت برنامه‌‌ریزی ریاضی مثبت استفاده می‌‌شود که در آن بسیاری از محدودیت‌‌ها و معایب برنامه‌‌ریزی ریاضی هنجاری برطرف گردیده است. لذا، با توجه به جدیدبودن آن نسبت به سایر روش‌‌های تحلیل سیاست‌‌های کشاورزی و با توجه به اینکه روش مذکور از روش‌های برنامه‌‌ریزی ریاضی است، به‌عنوان متدولوژی تحقیق حاضر برای تحلیل سیاست‌‌های موردنظر انتخاب شده است. اطلاعات موجود در این پژوهش از سازمان جهاد کشاورزی همدان، شرکت آب منطقه‌ای استان همدان، مرکز آمار ایران و پرسشنامه محقق‌ساخته که توسط کشاورزان تکمیل شده بود در سال ۹۹-۱۳۹۸ اخذ شده و در نهایت ۱۱ سناریو شامل سناریوهای قیمتی، نهاده‌‌ای و راندمان آبیاری تدوین شد و در دشت کبودرآهنگ با استفاده از نرم‌افزار GAMS اجرا شد.
یافته‌ها: نتایج اعمال سناریوی حذف سیاست قیمت ‌تضمینی و قیمت‌‌گذاری محصولات با قیمت جهانی و نرخ تسعیر ارزی ۴۲ هزار ریالی در دشت کبودرآهنگ نشان داد که در نتیجه اعمال این سیاست سطح زیرکشت منطقه بهشدت کاهش پیدا کرده به‌طوری که سطح زیرکشت منطقه از ۱۳۵۴۳۹ هکتار به ۷۹۵۰۱ هکتار (۴۱ درصد) کاهش پیدا می‌کند. بیشترین میزان کاهش سطح زیرکشت مربوط به گندم دیم با ۷۰ درصد کاهش می‌باشد.

نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از از اعمال سناریو حذف سیاست قیمت ‌تضمینی و قیمت‌‌گذاری محصولات با قیمت جهانی و نرخ تسعیر ارزی ۱۳۶ هزار ریالی در دشت کبودرآهنگ بیانگر این موضوع بود که با اعمال این سناریو سطح زیرکشت منطقه ۳۰ درصد کاهش پیدا می‌کند. سومین سناریو بررسی ­شده در خصوص قیمت تضمینی در این مطالعه سناریو ادامه سیاست قیمت‌تضمینی محصولات کشاورزی مطابق قیمت‌های مصوب سال زراعی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ در دشت کبودرآهنگ می‌باشد که در نتیجه اعمال این سیاست سطح زیرکشت کل منطقه ۳۹ درصد کاهش پیدا می‌کند، که بیشترین کاهش سطح زیرکشت مربوط به محصولات کم‌بازده جو دیم (۶۷ درصد) و گندم دیم (۴۸ درصد) می‌باشد. از سوی دیگر، در نتیجه اعمال این سیاست و با توجه به قیمت‌های سال زراعی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ سطح زیرکشت خیار، سیب‌زمینی و گندم آبی بیشترین افزایش را داشته و بهترتیب ۱۲۹ درصد، ۸۲ درصد و ۵۱ درصد افزایش پیدا می‌کند. نکته مهم دیگر در خصوص این سیاست کاهش آب مصرفی بهمیزان ۳۹ درصد می‌باشد.

هاجر اثنی عشری، مهدیه مسنن مظفری،
دوره ۱، شماره ۲ - ( ۱۱-۱۴۰۲ )
چکیده

مقدمه و هدف: یکی از سیاست‌‌های مهم اقتصادی در اغلب کشورها حمایت از تولیدکننده یا مصرف‌‌کننده از طریق پرداخت یارانه می‌‌باشد. اکثر کشورهای دنیا هدفمندسازی یارانه­ها را به نحوی اجرا می‌کنند تا بتوانند هزینه‌های خود را کاهش دهند و منفعت اقتصادی زیادی را برای کشور خود به وجود آوردند. در ایران نیز هدفمندسازی یارانه‌‌ها از سال ۱۳۸۹ اجرا شد تا رفاه اقتصادی افزایش و نیز مصرف انرژی کاهش یابد. بنابراین، هدف مطالعه حاضر بررسی نقش سیاست‌‌های یارانه خوراک مرغ و انرژی در تولید و سود مرغداران شهر کرمان می‌باشد.
مواد و روش‌ها: به منظور دستیابی به عملکرد اقتصادی مرغداران شهر کرمان از روش برنامه‌‌ریاضی ‌‌‌‌مثبت برای تحلیل حساسیت استفاده شد. داده‌‌های این مطالعه از طریق جمع‌آوری ۲۰۰ پرسشنامه از بهره‌برداران شهر کرمان به روش تمام شمارشی طی سال ۱۴۰۰-۱۴۰۱ صورت گرفت. سیاست‌های در نظر گرفته شده در این مطالعه سیاست حذف تدریجی یارانه شامل خوراک مرغ و نیز انرژی می‌باشد.
یافته‌ها: نتایج تجزیه برنامه ریاضی مثبت نشان داد که سیاست کاهش تدریجی یارانه‌‌های خوراک مرغ و انرژی اثر منفی بر سطح تولید و سود مرغداران استان کرمان دارند.
نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج تحقیق در منطقه مورد نظر هر دو محصول مرغ گوشتی و مرغ  تخم‌گذار می‌توانند وارد الگوی تولید شوند، اما نسبت به الگوی جاری میزان تولید کمتر می‌باشد. همچنین می‌توان گفت هدفمندکردن یارانه‌ها باعث افزایش قیمت نهاده‌‌های تولید و کاهش سود مرغداران شده است.


صفحه ۱ از ۱     

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به اقتصاد و بازار کشاورزی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC BY-NC 4.0 | Agricultural Market and Economics

Designed & Developed by : Yektaweb