دوره 1، شماره 2 - ( پاییز و زمستان 1402 1402 )                   جلد 1 شماره 2 صفحات 100-89 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Yahyayi R, Kavoosi-Kalashami M. (2024). Evaluation of the effective drivers in the use of blockchain technology in the rice supply chain. Ame. 1(2), 89-100. doi:10.61186/ame.1.2.89
URL: http://ame.sanru.ac.ir/article-1-65-fa.html
یحیایی ریحانه، کاوسی کلاشمی محمد. ارزیابی پیشران های مؤثر در استفاده از فناوری بلاکچین در زنجیره تأمین برنج اقتصاد و بازار کشاورزی 1402; 1 (2) :100-89 10.61186/ame.1.2.89

URL: http://ame.sanru.ac.ir/article-1-65-fa.html


گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
چکیده:   (383 مشاهده)
مقدمه و هدف: در زنجیره تأمین غلات اساسی نظیر برنج، تقلب، نظارت ضعیف و تأخیر در رسیدن محصول به مقصد نهایی همواره جزء چالش­های اساسی ذینفعان این زنجیره ­ها است. بهبود سامانه نظارت و ردیابی زنجیره تأمین، بهترین راه ­حل جهت کاهش اختلافات بین شرکای تجاری و عدم تقارن اطلاعاتی در این زنجیره­ ها می­ باشد. بلاک­چین به دلیل به هم پیوستگی و ارتباط دادن اقدام­ها به یکدیگر، نقشه­ برداری و تجسم مراحل در زنجیره تأمین را به راحتی امکان پذیر می­کند. این فناوری باعث ایجاد اعتماد در میان طرف­های ذینفع در یک زنجیره تأمین می شود، زیرا دسترسی آزاد به داده کلیدی نقاط مختلف زنجیره را فراهم می­ کند. بلاک­چین اجرای قراردادهای هوشمند را تسهیل می ­کند و در صورت تحقق شرایط از پیش تعیین شده در خصوص اقدام­ ها، به طور خودکار شرایط قرارداد و اقدام­ها را به روز می­کند. از آنجایی که بلاک­چین مبتنی بر یک دفتر کل توزیع شده که از چندین نسخه تشکیل شده است، دستکاری در یک تراکنش خاص تقریباً غیرممکن است زیرا باید همه نسخه­ها را به طور همزمان تغییر داد. همچنین، بلاک­چین برای تضمین و حفظ اجماع در مورد فرایندهای زنجیره سودمند است زیرا همه ذینفعان می­دانند که تراکنش­ ها خودکار و معتبر می ­باشند. کاربرد فناوری بلاکچین در مدیریت زنجیره­ های تأمین مزایای زیادی مانند قابلیت ردیابی، امنیت اطلاعات، شفافیت و اعتماد را در پی دارد. سنتی بودن شیوه نظارت و ردیابی در زنجیره تأمین برنج، نگرانی­ های جدی را در خصوص تقلب و عدم تضمین کیفیت به همراه دارد. در این شرایط ایجاد اعتماد و شفافیت بین ذینفعان زنجیره بسیار دشوار است. کاربرد فناوری بلاکچین می­تواند پیشران گذار از مدیریت سنتی زنجیره تأمین برنج در ایران باشد.  شناسایی مؤلفه­ های اثرگذار بر کاربرد این فناوری در زنجیره تأمین و تعیین اهمیت آنها می­تواند موجب بهبود فرایند سیاست­گزاری در این حوزه گردد. با توجه به اهمیت برنج در سبد غذایی خانوار ایرانی و نگرانی ­های موجود در خصوص ایمنی غذایی و مباحثی نظیر تقلب در زنجیره تأمین این محصول، پژوهش حاضر شناسایی پبشران­های اثرگذار بر استفاده از فناوری بلاکچین در زنجیره تأمین برنج و اولویت ­بندی آنها را مدنظر قرار داد.   
مواد و روش­ها: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ روش پژوهش، توصیفی- پیمایشی است. ابزار پژوهش پرسشنامه مقایسه ­های زوجی مبتنی بر هدف، معیار و زیرمعیارهای درخت تصمیم می ­باشد. درخت تصمیم پژوهش با هدف شناسایی و اولویت­ بندی پیشران­های اثرگذار بر استفاده از فناوری بلاکچین در زنجیره تأمین برنج، تشکیل شد و شامل شش معیار و 26 زیرمعیار است. در طراحی درخت تصمیم از یافته ­های پژوهش­های پیشین و نظر خبرگان نمونه استفاده شد. اطلاعات مورد نیاز از طریق تکمیل پرسشنامه مقایسه­ های زوجی توسط 10 نفر از خبرگان بازار برنج در استان گیلان طی بازه زمانی بهار 1402 بدست آمد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ­ها و تعیین وزن نسبی معیارها و زیرمعیارهای پژوهش، فرایند سلسله مراتبی فازی کروی به کار رفت. اجرای این فرایند در پنج مرحله شامل ایجاد درخت تصمیم، ایجاد ماتریس مقایسات زوجی با استفاده از اصطلاحات زبانی، بررسی سازگاری ماتریس مقایسات زوجی، محاسبه وزن­های فازی و تعیین امتیاز رتبه ­بندی نهایی گزینه­ ها صورت می­ گیرد. به منظور دسته­بندی زیرمعیارها از نظر شدت اثرگذاری، رهیافت فاصله انحراف معیار از میانگین به کار رفت.
یافته­ ها: با توجه به تعداد معیارها و زیرمعیارهای درخت تصمیم، هفت گروه مقایسه و 62 مقایسه زوجی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. اعتبار یافته ­های پژوهش با استفاده از شاخص ناسازگاری مورد ارزیابی قرار گرفت. مقدار شاخص ناسازگاری در تمامی مقایسه­ های صورت گرفته کمتر از 10 درصد می ­باشد که بیانگر اعتبار وزن­های نسبی حاصل است. معیارهای "قرارداد هوشمند"، "ردیابی و جلوگیری از تقلب" و "ساده ­سازی معاملات" با مجموع وزن نسبی بیش از 57 درصد به ترتیب سه معیار با اهمیت از نظر خبرگان نمونه می­باشد. در بین زیرمعیارهای قرارداد هوشمند، "افزایش اعتبار زنجیره تأمین برنج" با وزن نسبی 29/52 درصد بیشترین اهمیت را دارا است. در خصوص زیرمعیارهای مرتبط با "ردیابی و جلوگیری از تقلب" و "ساده­ سازی معاملات" نیز "شناسایی سریع برنج" با وزن نسبی 20/30 درصد و "پرداخت بدون نیاز به بانک" با وزن نسبی 24/65 درصد، مهم­ترین پیشران می ­باشند. دسته بندی پیشران­ها با استفاده از رهیافت فاصله انحراف معیار از میانگین نشان داد که چهار زیرمعیار در دسته اثرگذاری با شدت خیلی زیاد، هشت زیرمعیار در دسته اثرگذاری با شدت زیاد، 11 زیرمعیار در دسته اثرگذاری با شدت کم و سه زیرمعیار در دسته اثرگذاری با شدت خیلی کم می­­ باشند. افزایش اعتبار زنجیره تأمین برنج، عدم نیاز به حضور فیزیکی در تنظیم قراردادها، ذخیره ایمن اطلاعات زنجیره تأمین برنج، و سرعت بخشیدن به انتقال داده­ ها در زنجیره تأمین برنج، زیرمعیارهای دارای شدت اثرگذاری خیلی زیاد می باشند.

نتیجه­ گیری: استفاده از فناوری بلاکچین در مدیریت و بهینه ­سازی زنجیره تأمین محصولات کشاورزی و مواد غذایی مورد تأکید بسیاری از پژوهشگران، مدیران عملیاتی و سیاست­گزاران است. بسیاری از چالش­های موجود در زنجیره تأمین برنج نیاز به ترویج کاربرد فناوری های جدید مانند بلاکچین دارد. یافته ­های این پژوهش مشتمل بر شناسایی، اولویت­ بندی و دسته­ بندی پیشران­های اثرگذار بر استفاده از فناوری بلاکچین در زنجیره تأمین برنج، فرصت مناسبی جهت تدوین بسته سیاستی مرتبط و اقدام ­های عملیاتی در زنجیره تأمین فراهم می­ آورد. 
متن کامل [PDF 1269 kb]   (69 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: اقتصاد و بازاریابی دیجیتال کشاورزی و منابع طبیعی
دریافت: 1402/10/29 | پذیرش: 1402/12/7 | انتشار: 1402/12/20

فهرست منابع
1. Asadpourkordi, M., Amirnejad, H., & Eshghi, F. (2023). The role of a knowledge-based economy in maintaining and improving the quality of the environment. Journal of Agricultural Market and Economics, 1(1): 30-42. (In Persian)
2. Boehm, V. A. J., Kim, J., & Won-Ki Hong, J. (2018). Holistic tracking of products on the blockchain using NFC and verified users. In: Kang, B.B.H and Kim, T eds. Information Security Applications. Cham: Springer. [DOI:10.1007/978-3-319-93563-8_16]
3. Biswas, K., Muthukkumarasamy, V., & Tan, W. L. (2017). Blockchain based wine supply chain traceability system. 2017 Future Technologies Conference. Vancouver, Canada, 29-30 November 2017. Vancouver: Canada.
4. Civic Ledger. (2017). Commercial trail: agricultural water trading rights [Online]. Available at: https://www.civicledger.com/civic/
5. Duan, J., Zhang, CH., Gong, Y., Brown, S., & Li, ZH. (2020). A Content-Analysis Based Literature Review in Blockchain Adoption Within Food Supply Chain. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(5), 1784. [DOI:10.3390/ijerph17051784]
6. Faye, P. S. )2016(. Use of blockchain technology in agribusiness: transparency and monitoring in agricultural trade. 13th International Conference on Service Systems and Service Management. Kuming, China, 24-26 June 2016. Beijing: China.
7. Fernando, E., Meyliana, M., Warnars H. L. H. S., Abdurachman, E., & Surjandy, S. (2021). Blockchain Technology-Based Good Distribution Practice Model of Pharmacy Industry in Indonesia. Advances in Science, Technology and Engineering Systems Journal, 6(2): 267-273. [DOI:10.25046/aj060230]
8. Gündog˘du, F., & Kahraman, C., (2019). A novel spherical fuzzy analytic hierarchy process and its renewable energy application. Soft Computing, 24: 4607-4621. [DOI:10.1007/s00500-019-04222-w]
9. Gupta, V. (2017). A brief history of blockchain. Harvard Business Review. Available at: https://hbr.org/2017/02/a-brief-history-of-blockchain
10. Hosseini, S. M., Fehresti-Sani, M., Fattahi, A. & Abyar, N. M. (2023). Prioritizing promotional options for sesame-products in Gorgan and Sari cities. Journal of Agricultural Market and Economics, 1(1): 10-19. (In Persian)
11. Kumar, M. V., & Iyengar, N. CH. S. N. (2017). A framework for blockchain technology in rice supply chain management. Advanced Science and Technology Letters, 146: 125-130 [DOI:10.14257/astl.2017.146.22]
12. Leng, K., Bi, Y., Jing, L., & Fu, H. C., Nieuwenhuyse, I. V. (2018). Research on agricultural supply chain system with double chain architecture based on blockchain technology. Future Generation Computer Systems, 86: 641-649. [DOI:10.1016/j.future.2018.04.061]
13. Li, Z., Wang, W. M., Liu, G., Liu, L., He, J., & Huang, G. Q. (2018). Toward open manufacturing: A cross-enterprise knowledge and services exchange framework based on blockchain and edge computing. Industrial Management & Data Systems, 118(1): 303-320. [DOI:10.1108/IMDS-04-2017-0142]
14. Lohmer, J., da Silva, E. R., & Lasch, R. (2022). Blockchain Technology in Operations & Supply Chain Management: A Content Analysis. Sustainability, 14, 6192: 1-88. [DOI:10.3390/su14106192]
15. Lucena, P., Binotto, A. P. D., Silva Momo, F., & Kim, H. (2018). A case study for grain quality assurance tracking based on blockchain business network. Proceedings of the Symposium on Foundations and Applications of Blockchain. Los Angeles, USA, 9 March 2018. Washington: USA.
16. Mirdad, A., Khadeer Hussain, F., & Khadeer Hussain, O. (2023). A systematic literature review on pharmaceutical supply chain: research gaps and future opportunities. International Journal of Web and Grid Services, 19(2): 233-258. [DOI:10.1504/IJWGS.2023.131243]
17. Mohammad Ismaeil, S., & Fattahzadeh, H. (2022). Identify Effective Indicators in the Use of Blockchain Technology in the Drug Supply Chain (Using the Meta Synthesis Method for the Years 2010-2022). Journal of Healthcare Management, 12(4): 81-106. (In Persian)
18. Njualem, L.A. (2022). Leveraging Blockchain Technology in Supply Chain Sustainability: A Provenance Perspective. Sustainability, 14, 10533: 1-15. [DOI:10.3390/su141710533]
19. Poberezhna, A. (2018). Addressing water sustainability with blockchain technology and green finance. In: Marke, A. ed. Transforming Climate Finance and Green Investment with Blockchains. Cambridge: Academic Press, pp. 189-196. [DOI:10.1016/B978-0-12-814447-3.00014-8]
20. Ranjbar, T., Mojaverian, S. M., Amiri Raftani, Z., Shirzadi Laskoukelayeh, S., & Eshghi, F. (2022). Ranking of important indicators of blockchain technology for the vegetable oil supply chain. Journal of Agricultural Economics and Development, 36(2): 169-182.
21. Rayatpanah, GH., Mojarradi, GH., Karamidehkordi, E., & Amiri Larijani, B. (2022). Identifying the components for institutionalization market-based extension services with rice value chain approach in rural areas of Mazandaran province of Iran. Village and Development, 24(4): 23-46. (In Persian)
22. Rezaee, L., & Babazadeh, R. (2020). Investigating the relationships between the influencing indicators of blockchain in the food industry. Research in Production and Operations Management, 11(3): 95-116. (In Persian)
23. Teodorescu, M., & Korchagina, E. (2021). Applying blockchain in the modern supply chain management: Its implication on open innovation. Journal of Open Innovation: Technology, Market and Complexity, 7(1): 1-18. [DOI:10.3390/joitmc7010080]
24. Tian, F. (2016). An agri-food supply chain traceability system for China based on RFID & blockchain technology. 13th International Conference on Service Systems and Service Management. Kunming, China, 24-26 June 2016. Beijing: China.
25. Tian, F. (2017). A supply chain traceability system for food safety based on HACCP, Blockchain & Internet of Things. 14th International Conference on Service Systems and Service Management. Dalian, China, 16-18 June 2017. Beijing: China.
26. World Food Programme (2023). Understanding the Rice Value Chain in South and Southeast Asia: Opportunities, Challenges, and Way Forward for Rice Fortification. Regional Bureau for Asia and the Pacific and ValueNotes Strategic Intelligence Pvt. Ltd.
27. Xiong, H., Dalhaus, T., Wang, P., & Haung, J. (2020). Blockchain technology for agriculture: applications and rationale. Frontiers in Blockchain, 3: 1-7. [DOI:10.3389/fbloc.2020.00007]
28. Yadav, S., & Singah, S. P. (2020). Blockchain critical success factors for sustainable supply chain. Resources, Conservation and Recycling, 152: 1-11. [DOI:10.1016/j.resconrec.2019.104505]
29. Yermack, D. (2017). Corporate governance and blockchains. Review of Finance, 21(1): 7-31. [DOI:10.1093/rof/rfw074]
30. Zhao, G., Liu, S., Lopez, C., Lu, H., Elgueta, S., Chen, H. & Boshkoska, B. M. (2019). Blockchain technology in agri-food value chain management: A synthesis of applications, challenges and future research directions. Computers in Industry, 109: 83-99. [DOI:10.1016/j.compind.2019.04.002]
31. Asadpourkordi, M., Amirnejad, H., & Eshghi, F. (2023). The role of a knowledge-based economy in maintaining and improving the quality of the environment. Journal of Agricultural Market and Economics, 1(1): 30-42. (In Persian)
32. Boehm, V. A. J., Kim, J., & Won-Ki Hong, J. (2018). Holistic tracking of products on the blockchain using NFC and verified users. In: Kang, B.B.H and Kim, T eds. Information Security Applications. Cham: Springer. [DOI:10.1007/978-3-319-93563-8_16]
33. Biswas, K., Muthukkumarasamy, V., & Tan, W. L. (2017). Blockchain based wine supply chain traceability system. 2017 Future Technologies Conference. Vancouver, Canada, 29-30 November 2017. Vancouver: Canada.
34. Civic Ledger. (2017). Commercial trail: agricultural water trading rights [Online]. Available at: https://www.civicledger.com/civic/
35. Duan, J., Zhang, CH., Gong, Y., Brown, S., & Li, ZH. (2020). A Content-Analysis Based Literature Review in Blockchain Adoption Within Food Supply Chain. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(5), 1784. [DOI:10.3390/ijerph17051784]
36. Faye, P. S. )2016(. Use of blockchain technology in agribusiness: transparency and monitoring in agricultural trade. 13th International Conference on Service Systems and Service Management. Kuming, China, 24-26 June 2016. Beijing: China.
37. Fernando, E., Meyliana, M., Warnars H. L. H. S., Abdurachman, E., & Surjandy, S. (2021). Blockchain Technology-Based Good Distribution Practice Model of Pharmacy Industry in Indonesia. Advances in Science, Technology and Engineering Systems Journal, 6(2): 267-273. [DOI:10.25046/aj060230]
38. Gündog˘du, F., & Kahraman, C., (2019). A novel spherical fuzzy analytic hierarchy process and its renewable energy application. Soft Computing, 24: 4607-4621. [DOI:10.1007/s00500-019-04222-w]
39. Gupta, V. (2017). A brief history of blockchain. Harvard Business Review. Available at: https://hbr.org/2017/02/a-brief-history-of-blockchain
40. Hosseini, S. M., Fehresti-Sani, M., Fattahi, A. & Abyar, N. M. (2023). Prioritizing promotional options for sesame-products in Gorgan and Sari cities. Journal of Agricultural Market and Economics, 1(1): 10-19. (In Persian)
41. Kumar, M. V., & Iyengar, N. CH. S. N. (2017). A framework for blockchain technology in rice supply chain management. Advanced Science and Technology Letters, 146: 125-130 [DOI:10.14257/astl.2017.146.22]
42. Leng, K., Bi, Y., Jing, L., & Fu, H. C., Nieuwenhuyse, I. V. (2018). Research on agricultural supply chain system with double chain architecture based on blockchain technology. Future Generation Computer Systems, 86: 641-649. [DOI:10.1016/j.future.2018.04.061]
43. Li, Z., Wang, W. M., Liu, G., Liu, L., He, J., & Huang, G. Q. (2018). Toward open manufacturing: A cross-enterprise knowledge and services exchange framework based on blockchain and edge computing. Industrial Management & Data Systems, 118(1): 303-320. [DOI:10.1108/IMDS-04-2017-0142]
44. Lohmer, J., da Silva, E. R., & Lasch, R. (2022). Blockchain Technology in Operations & Supply Chain Management: A Content Analysis. Sustainability, 14, 6192: 1-88. [DOI:10.3390/su14106192]
45. Lucena, P., Binotto, A. P. D., Silva Momo, F., & Kim, H. (2018). A case study for grain quality assurance tracking based on blockchain business network. Proceedings of the Symposium on Foundations and Applications of Blockchain. Los Angeles, USA, 9 March 2018. Washington: USA.
46. Mirdad, A., Khadeer Hussain, F., & Khadeer Hussain, O. (2023). A systematic literature review on pharmaceutical supply chain: research gaps and future opportunities. International Journal of Web and Grid Services, 19(2): 233-258. [DOI:10.1504/IJWGS.2023.131243]
47. Mohammad Ismaeil, S., & Fattahzadeh, H. (2022). Identify Effective Indicators in the Use of Blockchain Technology in the Drug Supply Chain (Using the Meta Synthesis Method for the Years 2010-2022). Journal of Healthcare Management, 12(4): 81-106. (In Persian)
48. Njualem, L.A. (2022). Leveraging Blockchain Technology in Supply Chain Sustainability: A Provenance Perspective. Sustainability, 14, 10533: 1-15. [DOI:10.3390/su141710533]
49. Poberezhna, A. (2018). Addressing water sustainability with blockchain technology and green finance. In: Marke, A. ed. Transforming Climate Finance and Green Investment with Blockchains. Cambridge: Academic Press, pp. 189-196. [DOI:10.1016/B978-0-12-814447-3.00014-8]
50. Ranjbar, T., Mojaverian, S. M., Amiri Raftani, Z., Shirzadi Laskoukelayeh, S., & Eshghi, F. (2022). Ranking of important indicators of blockchain technology for the vegetable oil supply chain. Journal of Agricultural Economics and Development, 36(2): 169-182.
51. Rayatpanah, GH., Mojarradi, GH., Karamidehkordi, E., & Amiri Larijani, B. (2022). Identifying the components for institutionalization market-based extension services with rice value chain approach in rural areas of Mazandaran province of Iran. Village and Development, 24(4): 23-46. (In Persian)
52. Rezaee, L., & Babazadeh, R. (2020). Investigating the relationships between the influencing indicators of blockchain in the food industry. Research in Production and Operations Management, 11(3): 95-116. (In Persian)
53. Teodorescu, M., & Korchagina, E. (2021). Applying blockchain in the modern supply chain management: Its implication on open innovation. Journal of Open Innovation: Technology, Market and Complexity, 7(1): 1-18. [DOI:10.3390/joitmc7010080]
54. Tian, F. (2016). An agri-food supply chain traceability system for China based on RFID & blockchain technology. 13th International Conference on Service Systems and Service Management. Kunming, China, 24-26 June 2016. Beijing: China.
55. Tian, F. (2017). A supply chain traceability system for food safety based on HACCP, Blockchain & Internet of Things. 14th International Conference on Service Systems and Service Management. Dalian, China, 16-18 June 2017. Beijing: China [DOI:10.1109/ICSSSM.2017.7996119]
56. World Food Programme (2023). Understanding the Rice Value Chain in South and Southeast Asia: Opportunities, Challenges, and Way Forward for Rice Fortification. Regional Bureau for Asia and the Pacific and ValueNotes Strategic Intelligence Pvt. Ltd.
57. Xiong, H., Dalhaus, T., Wang, P., & Haung, J. (2020). Blockchain technology for agriculture: applications and rationale. Frontiers in Blockchain, 3: 1-7. [DOI:10.3389/fbloc.2020.00007]
58. Yadav, S., & Singah, S. P. (2020). Blockchain critical success factors for sustainable supply chain. Resources, Conservation and Recycling, 152: 1-11. [DOI:10.1016/j.resconrec.2019.104505]
59. Yermack, D. (2017). Corporate governance and blockchains. Review of Finance, 21(1): 7-31. [DOI:10.1093/rof/rfw074]
60. Zhao, G., Liu, S., Lopez, C., Lu, H., Elgueta, S., Chen, H. & Boshkoska, B. M. (2019). Blockchain technology in agri-food value chain management: A synthesis of applications, challenges and future research directions. Computers in Industry, 109: 83-99. [DOI:10.1016/j.compind.2019.04.002]

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به اقتصاد و بازار کشاورزی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Agricultural Market and Economics

Designed & Developed by : Yektaweb